Markeloseweg 2, Montenij
Aan het begin van de Markeloseweg in Laren, tegenwoordig in een oksel van de rotonde in de Provinciale weg N332, ligt boerderij Monteneij/Montenij.
De boerderij is in 1629 aan zijn naam gekomen doordat Jan Monteneij – mogelijk afkomstig uit het Henegouwse Montignies – toen de ‘cavenstede Valler’ aan de ‘Marsche stege’ kocht van Arndt Schoenevelt. Nog meer dan een eeuw werd het boerderijtje met beide namen aangeduid: ‘Valler of Montenije’. Of ook wel ‘Faller’.
De benaming van de bewoners was nog minder consequent. Zo was er in 1676 een Arent op het Valler, waarschijnlijk een zoon van eerdergenoemde Jan Monteneij; deze Arent had een zoon Claes of Klaes die zich Montenije noemde en als toevoeging ‘op de Woeste’ meekreeg. Zijn zoons en dochter werden zelfs alleen ‘op de Woeste’ of ‘in de Woeste’ genoemd.
In diezelfde periode is er een ‘Willem op de Montenije’ wiens relatie met de eerdergenoemde Claes Montenije onduidelijk is. Maar het zouden best twee broers kunnen zijn van wie Willem op de Montenije is gebleven en Claes is verhuisd naar boerderij Wuestman.
Dan is er in 1763 een Jan Montenije die een schuld van drie gulden heeft aan Harmen Grauwert.
Die schuld wordt afgerekend door Jans ‘weduwe Montenij’.
In 1797 is een Wilmina Montenij overleden ‘aan ‘t Montenij’. Zij was de vrouw van Jan Jansen die mogelijk in het voorgaande als Jan Montenije werd aangeduid. Haar nichtje en naamgenote Willemina, dochter van zus Aaltje Montenije en Jan de Weert, trouwde met Lammert Bieleman en zij waren kennelijk de volgende bewoners, want we komen beiden ook tegen als Montenij of Montenie. Van hen zijn vier dochters en een zoon bekend. Soms worden die aangeduid als Montenij/ie, maar meestal als Bieleman of (later) Bielderman. Dochter Garretjen ‘Montenie’ trouwt met Hendrik Eekman/Eckman en we komen hen in de volkstelling van 1813 tegen op Montenij, samen met vader Lammert Bieleman die in 1811 overigens ook Montenie wordt genoemd.
Qua eigendom heeft blijkbaar ook E(n)gbert Bannink, de echtgenoot van Hendriks zus Gerritjen Eekman, een vinger in de pap gekregen want bij de markeverdeling geldt die voor de helft als eigenaar; en in het kadaster van 1832 zelfs helemaal.
De bewonersgeschiedenis voor de 19e (en begin 20e) eeuw is aan de hand van volkstellingen en bevolkingsregisters verder wel op te bouwen:
Aan het eind van de 19e eeuw is er intussen het nodige veranderd. Montenij wordt omstreeks 1893 afgebroken en de bewoner vertrekken naar wat nu Holterweg 48 is. Die boerderij draagt nu nog de naam Montenij. Rond 1910 is op de oude plek opnieuw een boerderij gebouwd. De oude bewoners zijn daar naartoe verhuisd, zonder de boerderijnaam dan mee te nemen.
De boerderij omstreeks 1910
Verantwoording: het verhaal voor deze website werd door Wout Klein samengevat op grond van het speurwerk dat werd verricht door Bram Loman en Dinant Wansink van de Studiegroep Old Laorne.
