Echtpaar Wijler – Leverpoll

Op 22 maart 2023 zijn op het adres Molenstraat 3 in Lochem twee Stolpersteine gelegd voor:

Abraham Israel Wijler (66 jaar), omgebracht op 21 mei 1943 in Sobibor
Leida Wijler-Leverpoll (62 jaar), omgebracht op 21 mei 1943 in Sobibor.

Over Abraham en Leida

Abraham Israel Wijler, veehandelaar, was een zoon van Levi Abraham Wijler en Betje Waterman. Hij was een kleinzoon van Abraham Levi Wijler (geboren 1803), de stichter van de bekende familie Wijler uit Lochem.

Abraham Israel Wijler en Leida Leverpoll zijn in Leida’s geboorteplaats Borculo getrouwd. Het echtpaar kreeg een tweeling die kort na de geboorte overleed. Later kregen ze nog drie kinderen en namen ze de slagerij over van Abrahams ouders op Molenstraat 3.

Een inktzwarte dag voor Lochem

Voor de Joodse gemeenschap in Lochem was 9 april 1943 een inktzwarte dag. Een groot aantal Joodse inwoners werd door de Joodse Raad gesommeerd zich bij het stadhuis te melden om vanaf daar naar het treinstation te lopen. Zij vertrokken per trein naar kamp Vught en een maand later naar Westerbork. Op 18 mei werden Abraham en Leida samen met nog 2504 andere Joodse Nederlandse burgers vanuit Westerbork op transport gesteld naar Sobibor. De rest is bekend.

Van hun drie kinderen werd dochter Rika op dezelfde dag in Sobibor vermoord. Rika was getrouwd met Mozes Maurits Jacobs, die eveneens in Sobibor op dezelfde datum werd omgebracht. Deze dochter en haar man woonden in Coevorden.

De beide andere kinderen hebben de oorlog overleefd: Betsy Wijler is gestorven op 30 december 1999 in Herzliya in Israël en Levy Salomon Wijler op 22 juli 1988 in Rotterdam.

Over de familie Wijler in Lochem

Abraham Israel Wijler en Leida Wijler-Leverpoll behoorden tot de bekende Lochemse familie Wijler. Over het lot van deze familie verscheen een uitgebreid artikel van de hand van Eddy ter Braak in ‘Land van Lochem’, het blad van het Historisch Genootschap van Lochem, Laren en Barchem¹.

Andere eveneens omgekomen leden van deze familie woonden op Kastanjelaan 1, Oosterwal 26 en Paul Krügerstraat 4. Ook hier zijn struikelstenen gelegd.